maandag 8 februari 2010

Portugezen in Goa





Portugal in de tropen.........zoiets als Nederland in het voormalige Nederlands Indie.
Een stukje koloniale geschiedenis, prachtige architectuur die helaas heden ten dage getuigt van jammerlijk verval. Old Goa wordt ook wel het "Rome" van de orient genoemd. Er staan inderdaad veel indrukwekkende kerken en een basiliek. Het lichaam van de patroonheilige van Goa: de Portugees St. Franciscus Xavirius ligt hier al eeuwen opgebaard. Elke tien jaar wordt zijn gebalsemde lichaam in een plechtige processie overgebracht van de Bom Jesus kathedraal naar de 500 meter verder gelegen Se Kathedraal. Op 3 december (zijn "feestdag") 2004 was ik getuige van deze indrukwekkende gebeurtenis. Goans van overal vandaan (Engeland, V.S. en Canada)komen naar deze plechtigheid. Die morgen vertrokken we (Roland en mijzelf) om 6 uur (ik gekleed in een keurig zedig gestreken katoenen ensemble waar mijn schoonfamilie en andere conservatief katholieke Goans niets op aan konden merken, ik ben per slot van rekening in hun ogen een "Goan") per bus. (auto's waren die dag verboden rond Old Goa) Het zou een hele onderneming worden want we moesten wel 2x overstappen...
De ene bus zag er nog "luxer" en "Indiaser" uit dan de ander. De laatste bus van Margao (de stad) naar Old Goa heeft helaas nog net niet het Guiness Book of Records gehaald mbt het meeste aantal passagiers maar het kwam toch aardig in de richting.
Intussen was mijn keurig gestreken katoenen ensemble ook niet meer echt kreukvrij.
Maar goed niet getreurd.....we bereikten ons doel rond halftien... Op het terrein rond de kathedraal waar om tien uur de plechtige hoogmis in de openlucht zou aanvangen, gecelebreerd door de Kardinaal van Goa, geassisteerd door een pauselijke afgezant uit Rome stonden honderden stoelen klaar die voor een groot deel al waren bezet. uiteindelijk vonden we gelukkig nog 2 zitplaatsen in de schaduw. Uiteraard was de mis in het Konkani (de moedertaal) en naar typisch Goan gebruik werd er tussendoor veel gezongen, begeleid door vioolmuziek. De melodie van deze religieuze liederen heeft wel wat weg van de Engelse hymnen. Er waren uiteraard ook mensen van verschillende tv staions aanwezig die ijverig met hun camera's aan het werk waren.
Helaas hadden deze tv-makers al snel door dat ik praktisch de enige "blanke" was die deze plechtigheid bijwoonde met als gevolg dat er regelmatig een camera op mij werd gericht.(erg irritant)
Na ruim 2uur (jawel) was het dan eindelijk zover...onder begeleiding van schijnbaar eindeloze rijen bisschoppen, priesters, nonnen en overige religieuzen (daar zijn er nl. heel heel veel van in Goa) werd de glazen schrijn met daarin het lichaam van St.Franciscus overgebracht naar de Tse Kathedraal. Na de geestelijkheid, mocht het "gewone volk" aansluiten in de processie.............
Wat er toen gebeurde was zeer angstaanjagend......de ordebewakers, agenten,militairen
konden de menigte niet meer in bedwang houden, kinderen werden onder de voet gelopen en ook ik moest met ellebogen gaan werken om me staande te houden in deze duwende mensenmassa.... Het leek een complete volkshysterie!!! Na verschillende oproepen via megafoons etc. leek de orde weer enigszins gehandhaafd en werden er ordelijke rijen gevormd.....het was intussen 1 uur en de zon stond hoog aan de hemel, het was 36 graden en er was praktisch geen schaduw. Wat mij betreft mochten we wel naar huis maar dat was uiteraard geen optie.........als "echte" Goan moest je nu langs de Heilige en daarbij is het gebruikelijk dat je neerknielt bij de schrijn en het glas ter hoogte van de voeten, kust, of tenminste aanraakt. Naast de schrijn staan religieuzen die met een doekje (jawel zo'n berucht hygienisch duizenddingendoekje)af en toe het glas wer schoonmaken. We hebben tot 3 uur in de rij gestaan.........
Op de grasvelden rond de diverse kerken en kloosters was het die dag toegestaan het eventueel meegebrachte eten te nuttigen. Ik weet niet of jullie wel eens een Indiase familie hebben zien picknicken........ik bedoel een broodje kaas is not done......binnen een mum van tijd komt er van alles te voorschijn, de lunch bestaat uit een "tiffin" een soort metalen lunchtrommel maar dan opgebouwd in de hoogte met allemaal aparte bakjes (1 voor de rijst, 1 voor de curry, 1 voor de chutney, 1 voor de vis etc etc etc) en daar wordt natuurlijk veel water (verpakt in giga-flessen) bij gedronken dus al met al een zeer kleurrijk en rumoerig gebeuren. Na afloop gaat een ieder dan uitgebreid zijn/haar handen wassen(dat is nl. het bestek) en al rochelend met diezelfde handen 9bij afwezigheid van een tandenborstel) zijn/haar tanden poetsen.

Het werd tijd voor de terugreis want we wilden graag voor donker (rond 18.00 is binnen een half uur de zon onder) thuis zijn.... Dus op zoek naar een bus..maar je begrijpt wel dat we niet de enige waren. Aan mijn katoenen inmiddels kreukvolle
stoffige smoezelige ensemble viel nog weinig eer te behalen. Verpakt als sardientjes arriveerden we 5 bussen en 3 uur later doodmoe in Bogmalo. Al lopend naar huis kwam de ene na de andere buurvrouw ons melden dat we "op tv waren we geweest" in het journaal van die avond. Hier bestaan helaas (gelukkig)geen beelden van......

Wat een dag........wat een belevenis......en wat een volksdevotie!!!!!

1 opmerking:

  1. Weer zo'n prachtig verhaal Lenie! Wat weet jij een indrukwekkende gebeurtenis als die processie goed te beschrijven. Niet te zwaar, maar ook niet te luchtig. Een genot om te lezen.
    Verhalen schrijven kan je, maar wel ook gewoon je 23dingen huiswerk blijven doen, zoals twitter, google-talk, google-docs etc. onderzoeken en uitproberen.

    BeantwoordenVerwijderen